LSD

LSD behoort tot de klassieke psychedelica, waartoe ook psilocybine, mescaline en DMT behoren. LSD wordt in een laboratorium vervaardigt en is dus niet ‘natuurlijk’. Uiteraard heeft het wel een natuurlijke bron, namelijk moederkoren (Claviceps purpurea). 

Het staat wereldwijd geclassificeerd als illegale drug en er wordt door overheden hevig gevochten tegen het gebruik ervan, zeker toen het zijn grote opmars maakte in de ‘psychedelic sixties’. Toch kent het gebruik van LSD ook een andere kant, die door de klinische wereld wordt erkent.

Andere benamingen voor LSD zijn acid, lucy en L. Ook wordt het middel vaak aangeduid met ‘zegels’, ‘blotter’ of ‘tabs’. Dit omdat LSD vaak op kleine stukjes papier wordt gedoseerd. 

Het zorgenkind van Albert Hofmann

In 1943, toen de wereld nog altijd in haar greep was door de Tweede Wereldoorlog, ontdekte een Zwitserse chemicus genaamd Albert Hofmann de psychedelische werking van LSD.

Nadat hij zijn studie scheikunde in Zürich cum laude had afgemaakt, begon hij in 1929 voor het bedrijf Sandoz in Bazel te werken. Dit farmaceutische bedrijf maakte medicijnen, door werkzame alkaloïden uit planten te isoleren en vervolgens te synthetiseren. Enkele decennia eerder was het bedrijf met een project begonnen nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Hiervoor deden ze onderzoek naar werkzame stoffen uit een schimmel die op granen groeit, moederkoren. Omdat de ontwikkelingen niet vorderden werd het op een gegeven moment stilgelegd, tot Hofmann in 1935 besloot de draad terug op te pakken. 

Hij wist dat men in de Verenigde Staten ook was begonnen met hernieuwde onderzoeken naar moederkoren en al enige ontdekkingen had gedaan. 

Drie jaar later had Hofmann een stof geïsoleerd die hij Lysergsüure-diüthylamid-25 noemde, oftewel LSD-25. Proeven lieten zien dat dieren onder narcose zich onrustig gedroegen. Het middel werd onbruikbaar geacht en aan de kant geschoven.

In de lente van 1943 kreeg de chemicus in een opwelling de behoefte toch nog eens naar de stof te kijken. Die middag voelde hij zich onwel en verliet eerder het laboratorium om naar huis te gaan. Wat duizelig en erg rusteloos lag hij later op de bank. Daar gebeurde iets ongelooflijks: met gesloten ogen kreeg hij de meest fantastische beelden en felgekleurde caleidoscopische patronen te zien. 

Het duurde niet lang of het werd hem duidelijk dat hij niet ziek was, maar dat dit het effect moest zijn van LSD-25, waar hij op de één of andere manier een miniscuul kleine hoeveelheid van moet hebben binnengekregen door onoplettendheid in zijn laboratorium.

Drie dagen later, op 19 april, besloot Albert Hofmann bewust een dosis van de stof te nemen, om het effect te kunnen testen. De dag waarop de eerste LSD-trip ooit plaatsvond, staat bekend als ‘bicycle day’, omdat de chemicus op zijn fiets overvallen werd door de hevige effecten van de zeer potente hallucinogene stof. Gelukkig was hij slim genoeg om maar een fractie van een ‘gangbare’ werkzame dosis te nemen, omdat hij al een vermoeden had dat LSD extreem potent zou zijn. 250 microgram bleek voor LSD een flinke dosering. 

De volgende dag ervaarde hij een intens gevoel van verbondenheid met alles, samen met een gevoel van een vernieuwd leven en frisheid. Dit was het begin van een nieuwe tijd. Het was duidelijk dat hij een ongelooflijk krachtige stof had ontdekt die de hele wereld in verandering zou brengen.

Wat is LSD?

Hoewel LSD wordt gezien als de best onderzochte hallucinogene stof met de grootste impact op onze cultuur, is haar precieze werking nog steeds niet duidelijk. 

In de jaren ‘50 zag het Zwitserse bedrijf Sandoz mogelijkheden voor het medicijn om gebruikt te worden in psychotherapie. Het experimentele middel onder de merknaam Delysid werd ingezet bij de behandeling van mensen met bepaalde mentale stoornissen en voor wetenschappelijk onderzoek. Men concludeerde dat de werking van het middel leek op het gedrag dat bijvoorbeeld schizofrene patiënten vertonen. 

LSD heeft een enorme impact gehad op de psychiatrie en de manier waarop men in die tijd naar geestesziekten aankeek. In de jaren ‘40 en ‘50 werden zo’n 1000 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en zo’n 40.000 patiënten kregen LSD voorgeschreven als medicijn. In die tijd werd er aanvankelijk gesproken over psycholytische therapie, totdat de term ‘psychedelisch’ tot leven werd geroepen. 

Ook de CIA (Central Intelligence Agency) in de VS experimenteerde met het middel, om te zien of het gebruikt kon worden als ‘hersenspoelmiddel’. De geheime investigatie, genaamd MK-ULTRA, bleek uit de hand gelopen. Tijdens dit onderzoek werd LSD zonder voorafgaande toestemming gegeven aan CIA medewerkers, militair personeel, dokters, mentaal zieke patiënten, prostituees en andere burgers van de maatschappij. De ‘proefkonijnen’ hadden geen idee dat ze een sterk psychedelisch middel kregen toegediend. Dit resulteerde in ten minste één dode. 

In de jaren ‘60 genoot LSD de status van ultiem geestverruimend middel binnen de jongerencultuur die een tegenbeweging vormde en de gevestigde orde van die tijd omver probeerde te duwen. Verschillende intellectuelen, waaronder Timothy Leary, Alan Watts en Aldous Huxley pleitten voor massaal gebruik van LSD en andere hallucinogene middelen. Dit had een grote impact op de manier van denken van de jeugd van die periode. 

Sandoz was ondertussen gestopt met het produceren van LSD, vanwege de vele controversies die het veroorzaakte. 

Eind jaren ‘60 werd in de VS een verbod geplaatst op het in bezit zijn van het tripmiddel. 

In 1973 werd er een eind gemaakt aan de zegeviering van LSD. Het middel werd op de lijst met verboden middelen gezet zonder enige medische waarde. Ook de onderzoeken die in die tijd plaatsvonden, werden stopgezet. Het middel ging voor enkele decennia achter slot en grendel. 

Enkel in Zwitserland werd legale psychotherapie met LSD toegestaan tot 1993. 

De heropleving van LSD 

Tegenwoordig kent LSD opnieuw bekendheid als recreatieve drug. Ook is nieuw leven in de vele onderzoeken geblazen waar veelbelovende resultaten uit tevoorschijn komen. Tegelijkertijd is er nog steeds veel terughoudendheid en willen enthousiaste onderzoekers vermijden dat er opnieuw zo’n grote fout wordt gemaakt als in het verleden, waarbij het middel te veel zijn eigen leven ging leiden. 

Hoewel LSD interessante mogelijkheden biedt als therapeutisch hulpmiddel bij de behandeling van onder andere alcohol, verslavingen, clusterhoofdpijnen en terminale ziekten, blijft de wetenschap kritisch en voorzichtig. 

Effecten

Als klassiek psychedelicum, geeft LSD een waaier een effecten. Deze zijn sterk afhankelijk van Set en Setting, een term bedacht door de beruchte Timothy Leary, bekend om zijn controversiële acties omtrent LSD in de jaren ‘60. Set en Setting bepalen de verwachtingen van de gebruiker die het middel neemt, zijn stemming en reeds opgedane ervaringen. Ook wordt er gekeken naar de plek waar de gebruiker tript en met wie, factoren die in grote mate de ervaring zullen bepalen. 

Zoals wetenschappers concludeerden: een LSD trip in een steriele ziekenhuiskamer is van een totaal andere kwaliteit, dan een trip in een rustige, vertrouwd ogende woonkamer. Vandaar dat vele onderzoeken en therapiesessies plaatsvinden in ruimtes die speciaal zijn ontwikkelt met nadruk op een ‘natuurlijke’, rustige omgeving. 

Wat een gebruiker door LSD kan ervaren is onder andere:

• Visuele effecten, zowel met de ogen open als met gesloten ogen
• Verandering in tijdsbesef
• Euforie
• Zeer complexe gedachtepatronen
• Vermogen tot diep introspectief denken

Echter, het kan ook voor niet-gewenste effecten zorgen zoals:

• Paniekaanvallen
• Psychose
• Paranoia

Dit is vooral een risico wanneer de gebruiker onderliggende psychologische problemen heeft, maar ook wanneer de Set en Setting niet ‘juist’ zijn en een gebruiker zich niet op zijn gemak voelt. 

Lichamelijke effecten:

• Energie: over het algemeen wordt een trip met LSD gekenmerkt door een verhoging aan fysieke energie, zeker wanneer het vergeleken wordt met meer natuurlijke psychedelische middelen zoals psilocybine. Een persoon kan op de LSD een verhoogd uithoudingsvermogen hebben, waarbij fysieke inspanningen zoals wandelen, klimmen en fietsen voor een lange periode aangehouden kunnen worden, schijnbaar zonder enige moeite.
• Gevoeligheid: het lichaam is onder de LSD gevoeliger voor aanrakingen, smaken, geuren etcetera. De zintuigen worden verscherpt waardoor dagdagelijkse zaken veel intenser kunnen aanvoelen. 
• Temperatuur: de lichaamstemperatuur kan onder invloed van LSD afwijken. Zo is het veel voorkomend dat gebruikers het warm krijgen, maar ook kan het zijn dat iemand juist rillingen heeft en slecht functionerende bloeddoorstroming.
• Misselijkheid: meestal op het moment dat het tripmiddel qua effect begint op te komen, wordt misselijkheid gerapporteerd. Deze sensatie ebt meestal weg nadat de gebruiker heeft overgegeven, of nadat de piek van de ervaring is geweest. Andere gebruikers hebben niet/zelden last van dit gevoel. 
• Verwijding van de pupillen: LSD zorgt ervoor dat pupillen sterk vergroten. 
• Overige lichamelijke effecten zijn onder andere: spierkrampen, uitdroging, verhoogde hartslag en moeite met plassen.

Mentale effecten:

• Focus: onder invloed van LSD kan een gebruiker een extreme vorm van focus ervaren, waarbij een handeling tot in de opperste concentratie uitgevoerd kan worden. Handelingen lijken zelfs ietwat vertraagd, waardoor men meer controle schijnt te hebben. Dit maakt het middel dan ook geliefd onder kunstenaars, maar ook bijvoorbeeld high-tech software ontwikkelaars. 
• Euforie: een gebruiker kan een diep geluk ervaren, waarin een sterk gevoel van verbondenheid wordt ervaren met de omgeving.
• Ervaren van verschillende emoties: LSD staat erom bekend de gebruiker bloot te stellen aan een oneindig breed scala aan emoties. Deze kunnen over het algemeen op therapeutische wijze worden ervaren en verwerkt. Toch is het verstandig dit middel niet te gebruiken wanneer je slecht in je vel zit of veel negativiteit naar je toe trekt. 
• Ego death: het is mogelijk om tijdens een LSD ervaring te ‘sterven’, in figuurlijke zin. Je eigen ‘ik’ lost op in het alles/niets en “je” bestaat niet meer. Dit kan zowel therapeutisch als traumatiserend zijn.
• Denk ‘loops’: een veel voorkomend effect van LSD is het terugkeren van gedachtepatronen. Deze cirkels, of loops kunnen tot vervelens toe zich blijven herhalen.