Wat zijn flavonoïden en hoe werken ze in cannabis?

Auteur: Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

Een regenboog aan kleuren op je bord, dat is iets om vrolijk van te worden. We kunnen prachtige smaaksensaties creëren door bepaalde kleuren met elkaar te combineren. Een rijke en voedende maaltijd bestaat dan ook uit veelzijdigheid aan gezonde en biologische groenten en fruit. Wat hebben we allemaal te danken aan flavonoïden? Deze stofjes zijn ook terug te vinden in cannabis en prikkelen onze zintuigen.

Wat zijn flavonoïden?

In het plantenrijk vinden we de meest vernuftige stofjes terug, die bijdragen aan de overleving van de plant. Planten beschermen zichzelf tegen belagers, zoals insecten en dieren en schrikken hun natuurlijke vijanden af door zichzelf te beschermen met afwerende stofjes. Dit doen ze bijvoorbeeld door een typische geur te verspreiden. 

Cannabis bevat een heel scala aan werkzame stoffen. De bekendste soort hierin zijn (fyto)cannabinoïden, stofjes die uniek zijn aan deze plant. Daarnaast bevat cannabis ook terpenen, deze zijn voor een groot deel verantwoordelijk voor de aroma’s van een specifieke wietsoort. Denk maar aan skunk, een cannabissoort die zelfs vernoemd is naar het stinkdier, vanwege zijn typische geur. Maar ook de geuren van den, munt en hars, die je kunt ontdekken in de geur van een wietsoort, zijn te danken aan het terpenenprofiel. 

Over flavonoïden is bij het grote publiek minder bekend, ook al bestaat 10% van de werkzame bestanddelen in cannabis uit deze stofjes. Er zijn zo’n twintig verschillende flavonoïden teruggevonden in de cannabisplant. Deze worden ook wel cannaflavanoïden genoemd omdat ze uniek zijn aan deze plant. Net als terpenen spelen ze rol in de manier waarop we de aroma’s en smaken van cannabis ervaren.

Met andere woorden: flavonoïden zijn belangrijk voor onze zintuigen, omdat ze ons helpen cannabis te ervaren. Om te zien, proeven en ruiken hebben we flavonoïden die ons daarbij helpen. Bij een cannabis variëteit zal dit voornamelijk merkbaar zijn aan de geur en de smaak, maar ook de kleur van de toppen is een indicator dat er verschillende flavonoïden aan het werk zijn. 

Maar ook in de rest van het plantenrijk worden deze stofjes teruggevonden. In totaal zijn er duizenden soorten ontdekt. Er dient nog steeds meer onderzoek gedaan te worden naar de exacte werking van deze stofjes. 

We weten dat  flavonoïden verantwoordelijk zijn voor de verscheidenheid aan kleuren die zijn terug te vinden in bepaalde plantaardige voedingsmiddelen, zoals groenten en fruit. 

Het woord flavonoïde is afkomstig van het Latijnse woord ‘flavus’ en betekent ‘geel’. Deze naam werd gekozen vanwege de verscheidenheid aan natuurlijke gele kleuren die terug te vinden zijn in de natuur. 

Muggen afschrikken met citrusgeuren 

Flavonoïden zorgen voor kleur in het plantenrijk. Voornamelijk in bloemen zorgen ze voor een grote aantrekkingskracht op bestuivers en trekken op die manier bepaalde nuttige insecten aan. 

Anderzijds kunnen ze ook, net als terpenen, ingezet worden om bepaalde belagers af te schrikken. 

Denk maar aan geurige kruiden die wij zo heerlijk vinden ruiken. Voor een insect kan de geur van rozemarijn of tijm onaangenaam zijn en dit zorgt ervoor dat de plant niet wordt aangevreten. 

In de biologische landbouw wordt gebruik gemaakt van een extract van sinaasappel. Deze sterke geur is heel geschikt om insecten mee af te weren. En als je last hebt van muggen, druppel of verstuif dan eens wat essentiële olie van citrusfruit in je slaapkamer of in de buurt van je hoofdkussen. Op die manier kun je deze nachtelijke bezoekers goed weren. 

Verder beschermen flavonoïden een plant tegen andere schadelijke omstandigheden, zoals schadelijke UV-straling en ziekten. 

Synergetische werking met terpenen

Ruiken aan een wietsoort kan een intense ervaring zijn, waarbij smaak en geur bijna in elkaar overlopen. Je proeft de wiet en je ruikt de verschillende tonen die samen het cannabisprofiel vormen. Terpenen en flavonoïden werken samen om het typische karakter van een bepaalde wietsoort te uiten.

Verder zorgen ze ook voor het kleurenprofiel in cannabis. Denk aan prachtige donker paarse toppen, of de verschillende schakeringen groen.

Ook interessant: De werking van Terpenen (blog)

Welke voedingsmiddelen bevatten flavonoïden?

Naast groenten en fruit, zijn er ook andere voedingsmiddelen rijk aan deze interessante stofjes. Voorbeelden hiervan zijn:

• Chocolade
• Rode wijn
• Noten
• Thee

Bescherming tegen kanker en hart- en vaatziekten

Voor de mens zijn flavonoïden ontzettend gunstig. Ze hebben een sterk geneeskrachtige werking. Het zijn antioxidanten die van nature aanwezig zijn in plantaardige voedingsmiddelen, die ons lichaam beschermen tegen tal van ziekten. Uit een recent Deens onderzoek, blijkt dat flavonoïden een goede bescherming bieden tegen de ontwikkeling van kanker en andere ernstige ziekten zoals hart- en vaataandoeningen. In dit onderzoek werd gemeten dat mensen die dagelijks een voldoende portie flavonoïden binnenkregen, een significant kleinere kans hadden op het ontwikkelen van deze ziekten. 

Andere medicinale eigenschappen

Een veelvoorkomende flavonoïde, genaamd quercetine, heeft een schimmelwerende werking en is een antioxidant. Andere bekende flavonoïden die uniek zijn aan cannabis worden momenteel nog bestudeerd en hebben eveneens ontstekingsremmende eigenschappen die mogelijk sterker werken dan aspirine. Cannabis bevat bijvoorbeeld cannaflavine A, een stofje met een sterk ontstekingsremmende werking. 

Entourage effect

De werking van cannabis is een complex mechanisme waarbij vele verschillende stoffen een rol spelen. Het entourage effect is meer dan de som van de verschillende delen die samen voor deze werking zorgen. De synergetische werking tussen deze verschillende componenten wordt nog verder onderzocht. We weten dat ons lichaam een endocannabinoïden systeem bevat en in staat is om stofjes uit cannabis in zich op te nemen via bepaalde receptoren die zich over ons hele lichaam bevinden. 

De samenwerking tussen deze stofjes zorgt voor een krachtiger effect, dan wanneer ze los van elkaar geplaatst worden. 

Een bekend voorbeeld van deze werking is de relatie tussen THC en CBD. Deze twee stofjes brengen elkaar in balans. Een wietsoort rijk aan CBD heeft dan ook een extra ontspannende en rustgevende werking. Ook helpt cannabidiol met het uitbalanceren van de high, waardoor een gebruiker minder snel angstig of paranoïde wordt. 

In de coffeeshop of de Seedshop, ben je als gebruiker al snel geneigd om je voornamelijk te focussen op slechts twee cannabinoïden. Let de volgende keer wanneer je een nieuw wietsoortje uitprobeert, eens op het kleurenprofiel van de wiet en ruik eerst uitvoerig om zo goed mogelijk de aroma’s te identificeren. Is het eerder fruitig en fris, of aards en donker? 

Tip: Ook flavonoïden spelen een belangrijke rol in het entourage effect. Kies daarom voor een full spectrum CBD olie, waarbij de verschillende elementen uit de plant behouden zijn. Een voorbeeld van full spectrum olie is Jacob Hooy, verkrijgbaar bij Sirius. 

Veelvoorkomende flavonoïden in cannabis

De wetenschap is eindelijk in staat om onder de microscoop te onderzoeken welke stofjes in cannabis voor haar therapeutische werking zorgen. Hieronder volgen enkele veelvoorkomende soorten:

• Quercetine: een krachtig antioxidant met een ontstekingsremmende werking. Antioxidanten worden gelinkt aan het vertragen van het verouderingsproces en het beschermen tegen tal van ziekten en aandoeningen. Door regelmatig antioxidanten binnen te krijgen blijft je lichaam beter weerbaar. Ze wordt teruggevonden in verschillende groenten en fruit, waaronder tomaten, bosbessen en broccoli. Quercetine zorgt voor heldere kleuren.
   
• Cannaflavine A en B: het was in 1986, toen een onderzoeker aan de universiteit van Londen, genaamd Marilyn Barrett, voor het eerst twee cannaflavonoïden te isoleren. Uit onderzoek blijkt dat deze componenten, uniek aan cannabis, tot wel 30 keer meer bescherming bieden tegen ontstekingen, dan aspirine. 
  
  Op dit moment zijn verschillende onderzoeken gaande die kijken op welke manier cannaflavonoïden ingezet kunnen worden om hun medicinale werking zo goed mogelijk te kunnen uiten. Uiteraard speelt ook commerce een rol, dus wordt er tevens gekeken op welke manier er aan verdient kan worden. In cannabis zelf zitten maar kleine hoeveelheden Cannaflavine A en B. Onderzoeken zijn gaande om te kijken op welke manier deze stofjes geïsoleerd kunnen worden en vervaardigt tot een goed werkend eindproduct. 
   
• Apigenine: een flavonoïde die in heel veel verschillende groenten en fruit wordt teruggevonden. Het is een stof die als kleur wordt gebruikt bij het verven van textiel. Deze stof is in verschillende onderzoeken met dieren bekeken en heeft een kankerremmende werking. Uit de voorlopige onderzoeken met knaagdieren blijkt apigenine een onderdrukkende werking te hebben op tumorgroei. Tevens is het een krachtig antioxidant met ontstekingsremmende werking.             

Rokers, drinkers en cannabis liefhebbers opgelet!

Voor mensen die sigaretten roken en/of dagelijks twee alcoholische dranken nuttigen, is het belang van voldoende flavonoïden binnenkregen extra groot. Toch kan het eten van veel groenten en fruit niet compenseren voor het feit dat je dagelijks rookt of drinkt. Het beste wat je dus kunt doen is te stoppen met roken en meer verse en biologische groenten en fruit te introduceren. 

Liefhebbers van cannabis wordt aangeraden van een jointje over te stappen op een vaporizer. Met een degelijke vaporizer geniet je van van de medicinale werking van cannabis, zonder dat er verbranding plaatsvindt. 

Deze verbranding zorgt ervoor dat je een groot deel van de verschillende werkzame stofjes uitschakelt. Dat is jammer, want samen zorgen ze juist voor de sterk synergetische werking die een gunstig werking heeft op jouw high.

Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

Elena studeert Biologische en Biodynamische landbouw omdat ze, naast psychedelica en psychoactieve & medicinale planten, ook een passie heeft voor gezonde voeding. Leren over het endocannabinoïde systeem en verschillende cannabinoïden en terpenen vindt ze super interessant.

Meer over Elena