Medicinale paddenstoelen plukken met Paul Stamets

Auteur: Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

De kracht van paddenstoelen

Op het internet worden wel eens grapjes gemaakt over mycoloog Paul Stamets. Deze goedlachse, bebaarde en bebrilde man is een pionier op vlak van onderzoek naar paddenstoelen. Hij praat er dan ook graag over. De manier waarop hij over de paddenstoel vertelt is met zoveel liefde, dat je bijna zou geloven dat er meer achter zit. Volgens de lolbroek in kwestie is Paul Stamets zelf een zwam, die zich stiekem heeft vermomd in menselijke gedaante en op die manier de wereld in het voordeel van het fungi koninkrijk probeert te krijgen. Heeft een cordyceps-paddenstoel soms bezit van hem genomen en dirigeert hem nu als marionet, waarbij hij krijgt ingefluistert dat hij de mensheid moet verkondigen dat paddenstoelen het antwoord zijn op alle mogelijke vragen? Zeker is dat hij een man is met een mycologische missie. En dat hij zijn paddenstoelen-obsessie met zo veel mogelijk mensen wilt delen. Ik geef hem geen ongelijk. Misschien ben ik zelf ook wel geïnfecteerd met het paddo-syndroom. Het komt erop neer dat ik veel aan paddenstoelen denk, erover droom, er tijdens boswandelingen naar op zoek ben en er graag over lees. En over praat. Als ik dan een gesprekspartner tegen het lijf loop die hier net zo geïnteresseerd in is als ikzelf, kan ik heel enthousiast worden. 

Volgens Paul Stamets kunnen paddenstoelen de wereld redden

Soms trekt iemand een wenkbrauw op. ‘Maar wat is er dan zo interessant aan die zwammen?’ Hierop zou ik willen zeggen: lees het boek van Paul Stamets: How Mushrooms can help save the world. Of kijk de film: Fantastic Fungi, een prachtige documentaire waarin de ideeën van Paul Stamets visueel worden gemaakt en je een beter beeld krijgt van het gigantische netwerk dat dit paddenstoelenrijk omvat. De mycoloog vergelijkt het ondergrondse netwerk van myceliumdraden, met het internet. Zoals in zijn eigen woorden zou je het het ‘internetnetwerk van de natuur’ kunnen noemen. Wanneer wij door een bos lopen zien we in feite maar het topje van de ijsberg. Onder onze voeten bevindt zich een gigantische communicatielijn, die de verschillende organismen die er leven met elkaar verbindt. Bomen kunnen elkaar van verschillende afstanden voorzien van voeding, dankzij de wortels die contact hebben met dit netwerk. Informatie wordt via deze weg doorgeven, organismen kunnen elkaar waarschuwen en tips geven. Tegelijkertijd kunnen er samenlevingsvormen ontstaan tussen verschillende soorten. In een symbiotische relatie hebben beide partijen voordeel van elkaar. 

Mycelium: natuurlijke opruimer van afval

Verder is het mycelium in staat beschadigde en vervuilde grond te herstellen en te zuiveren. Het mycelium produceert koolstof, stikstof en andere essentiële elementen wanneer het dood plantaardig en dierlijk materiaal verteert en er rijke, nieuwe grond voor in de plaats geeft. Paul Stamets ontdekte dat we de hulp kunnen inroepen van dit verterende mechanisme van het mycelium. We hebben dringend nood aan een manier om onze vervuiling en rotzooi zo veel mogelijk op te ruimen. Paul Stamets geeft met zijn visie weer dat we veel meer mogen vertrouwen op de kracht van de natuur. Mycelium is in staat het ontbinden en verteren van giftige afvalstoffen (mycoremmendatie), het vangen en verlagen van slib in rivierbedden, evenals pathogenen (ziektenverwekkers) van agrarische waterscheidingen (mycofiltratie), het controleren van insecten populaties (mycopesticiden) en de algemene gezondheid van onze bossen en tuinen verbeteren (mycoforestry en mycogardening). Op Youtube kun je zijn interessante TED talk bekijken. Hierin verteld hij over zes verschillende manieren waarop paddenstoelen de wereld kunnen helpen redden. Een aanrader!

Op zoek naar de medicinale paddenstoel Lion’s Mane 

Het land waarin ik me bevind bevat nog steeds ‘veel’ natuur. Voor mij, als Nederlandse, gewend aan een bepakt en bezakt landje, waarin ik me soms voel als een sardientje in een blikje, is deze ruimte verademend. Het stadspark van de hoofdstad is zo groot, dat je het een bos kunt noemen en erin kunt verdwalen. Je kunt gemakkelijk een hele dag foto’s maken van mooie paddenstoelen en bosdiertjes zonder een ander mens tegen te komen. Op mooie zonnige dagen willen de bewoners van dit land wel graag genieten van een wandeltocht. Dan kom je regelmatig iemand tegen. Het valt me op dat ze heel netjes zijn, je ziet maar weinig afval rondslingeren en ook qua geluidsoverlast valt het heel goed mee. Er zijn blijkbaar wel hier en daar wat illegale bosfeestje in de natuur, maar die ben ik nog niet tegengekomen. Wat ik wel ben tegengekomen is een heel bijzondere paddenstoel. Hoewel ik al vaker had gehoopt deze soort in het wild te vinden, moest ik me tot nu toe tevreden stellen met de biologische capsules van Living Nutrition en Mushrooms For Life. Beide bedrijven produceren hoogwaardige capsules met het vruchtlichaam en biomassa van Hericium erinaceus. Dagelijkse inname van deze capsules voorziet het lichaam van de krachtige inhoudsstoffen van deze medicinale paddenstoel. In Nederland vindt je de soort maar weinig en kun je haar beter laten staan, moest je ze toch tegenkomen. Om haar hier per toeval te vinden, groeiend op een stervende boom, was een blije en zeldzame verrassing. Ik voelde me net een echte mycoloog toen ik constateerde dat ik inderdaad Hericium erinaceus had gevonden! Omdat ik wist dat er geen ‘giftige’ lookalikes zijn en ik 100% zeker van mijn zaak was, heb ik ze geoogst. Thuis bereidde ik er een heerlijke feestmaaltijd mee. Samen met de andere bewoners van dit huis hebben we ervan gegeten. 

Paddenstoelen in het wild plukken: een waarschuwing

Het zoeken naar paddenstoelen in het wild is, zoals ik al eerder beschreef, een waar genot. Tijdens het wandelen behoudt ik een prettig focus. Ik merk dat ik meer in het Hier en Nu ben, omdat ik mijn aandacht op mijn omgeving richt. Het is een wat tragere wandeling, waarbij ik niet slechts van A naar B wandel, maar alles goed in mij opneem en minder aandacht besteedt aan het einddoel. Ook ga ik niet piekeren in mijn hoofd en mijmeren over wat ik nog allemaal wil doen. Het vinden van paddenstoelen is natuurlijk het allerleukste. Ik moet eerlijk bekennen dat ik, zeker in het begin, uit enthousiasme een vruchtlichaam uit de grond trok om het beter te kunnen determineren. Je wilt namelijk graag de gehele paddenstoel bekijken, zeker ook de onderkant, waaraan je beter kunt zien welke je gevonden hebt. Is het er een met lamellen (plaatjesvormig?), of zijn het poriën, of tanden? Zomaar een paddenstoel uit de grond trekken voelt niet goed. Je onderbreekt daarmee de levensvorm die nog in haar cyclus was en bovendien mooi stond te wezen in het bos. Zo’n paddenstoel heeft als belangrijke taak sporen (de zaadjes, of DNA) te verspreiden, zodat ze zich kan blijven voortplanten. 
Dus het beste kun je paddenstoelen laten staan. Als je nu een duidelijk eetbare soort hebt gevonden (en je bent op de hoogte van de potentiële lookalikes), kun je haar wellicht oogsten. Vaker wel dan niet liet ik een eetbare soort staan omdat ik er toch niet helemaal zeker van was. Graag zou ik eens een wandeltocht willen maken met een mycoloog. Het meeste leer je van iemand die er veel verstand van heeft en je er in kan onderwijzen. Het lezen van paddenstoelenboeken is ook al een goede bron van informatie. Zo heb je de veldwerk boeken die je kunt meenemen tijdens je tocht, en de meer theoretische studieboeken die je kunt lezen wanneer je op een regenachtige herfstdag lekker de hele dag in je knusse holletje blijft zitten. 

Mushrooms 4 Life: Lion’s Mane capsules voor betere concentratie

Boeken die zeker de moeite waard zijn wanneer je op zoek bent naar meer diepgang over de werking en groei van medicinale paddenstoelen, kan ik je Medicinal Mushrooms: The Essential Guide en Medicinal Mushrooms: A Clinical Guide aanbevelen. Neem voor het lezen twee Lion’s Mane capsules, deze kunnen je helpen met leer- en concentratievermogen. Lion’s Mane is een paddenstoel die al eeuwenlang wordt gebruikt als medicijn voor de hersenen. De wetenschap kan nu ook door onderzoek vertellen hoe dit werkt. Lion’s Mane stimuleert de hersenen tot het aanmaken van NGF (Nerve Growth Factor, oftewel zenuwgroeifactor). Naarmate je ouder wordt, takelen de hersenfuncties af en wordt er minder NGF aangemaakt. Voor gezonde en vitale hersenen is het belangrijk dat NGF gestimuleerd wordt. Onder andere worden op die manier de neuronen gezond gehouden, en versterken de beschermende laagjes rond de zenuwen. Lion’s Mane is met andere woorden echt voedsel voor het brein! 

Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

Elena studeert Biologische en Biodynamische landbouw omdat ze, naast psychedelica en psychoactieve & medicinale planten, ook een passie heeft voor gezonde voeding. Leren over het endocannabinoïde systeem en verschillende cannabinoïden en terpenen vindt ze super interessant.

Meer over Elena