Geschiedenis van Cannabis: Nederland en Wetgeving

Auteur: Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

De legale status van cannabis is wereldwijd aan het veranderen. Zowel in de VS als in Europa en elders wordt cannabis steeds meer beschouwt als een getolereerd geestverruimend middel en in dezelfde categorie geplaatst als andere middelen die de psyche beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld alcohol en koffie. 

Gedachtenexperiment: Koffie vs. Cannabis

Stel je eens voor dat koffie jarenlang verboden is geweest door de overheid? Een natuurlijk product dat zodanig ingeburgerd is en dat haast niet weg te denken is uit ons dagelijks leven, of in ieder geval de levens van vele mensen om ons heen. Plotseling worden alle koffietentjes uit het straatbeeld verwijdert, de ijskoffies en cappuccino’s verdwijnen van de menukaarten en je ziet niemand meer van een espresso nippen. Het importeren van koffiebonen verandert in een hoogst illegale activiteit waarbij velen jarenlang achter slot en grendel terecht komen. Degenen die op de zwarte markt een business kunnen beginnen worden stinkend rijk, want de vraag naar koffie blijft. Deze zwarte markt-koffie bevat ingrediënten waar niemand van op de hoogte is en die niet zo zuiver zijn als ze ooit was, toen het gebruik nog gewoon werd toegelaten. De beste optie die men heeft is zelf een mini koffieplantage te beginnen voor eigen gebruik. Dit alleen wanneer je het geluk hebt een stukje grond tot je beschikking te hebben en het klimaat wat mee zit. Als de politie je activiteiten opmerkt kun je het wel schudden. ‘Maar waarom mag ik geen koffie drinken? Ik vind het lekker en doe er niemand kwaad mee!’ Zou je eindelijk eens willen weten. De agent zou je hier waarschijnlijk geen bevredigend antwoord op kunnen geven. ‘S Avonds zou hij misschien een jointje roken en er geen twee keer over nadenken. 

Dit vreemde scénario is dus op de cannabisplant van toepassing, een natuurlijk product dat als volledig onacceptabel werd gezien: het cultiveren, bezitten en gebruiken van het product werd bestraft. De reden dat de bestrijding van dit gewas zo’n monsterlijke proporties aannam is nog steeds gehuld in een mist die veel onduidelijkheid schept. 

Cannabis en de Opiumwet

In 1919 werd in Nederland de Opiumwet ingevoerd, waarbij er een verbod kwam op verschillende ‘middelen’ ofwel drugs. Voor de Tweede Wereldoorlog stond cannabis niet op deze lijst. Deze plant met haar rijke geschiedenis was voor de doorsnee burger in Nederland op dat moment nog niet bekend. Degenen die er wel vanaf weten kunnen in die tijd zonder problemen genieten van cannabis. Zo zijn er Noord-Afrikaanse en Arabische kooplieden die bij de haven van Rotterdam hasj roken. In die tijd was er nog geen probleem.

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen Amerikaanse soldaten vanuit Duitsland naar Amsterdam en zij namen ‘marihuana sigaretten’ mee. Deze verkochten ze spotgoedkoop en op die manier ontstond er al snel meer bekendheid onder de Nederlandse bevolking. Er werd over geschreven in kranten en tijdschriften. Ook vanuit de jazz werd wiet meegevoerd en kunstenaars en muzikanten probeerden het uit.In deze kringen vond het al snel haar draai. Zo groeide deze kring langzaam maar zeker tot een groep intellectuelen, vooral studenten en kunstenaars. 

Vanaf 1959 is het gebruik zodanig populair dat de wetgeving reden ziet om cannabis op de lijst van de Opiumwet te zetten en op die manier wordt het gebruik niet meer toegestaan. Vanuit de VS wordt tegelijkertijd een sterke anti-drug campagne gevoerd, die alle middelen op één hoop gooit en cannabis als ‘even schadelijk’ ziet als bijvoorbeeld harddrugs zoals cocaïne en heroïne.

In 1961 schrijft een journalist in de Groene Amsterdammer dat hij betwijfelt of cannabis wel zo gevaarlijk is, als iedereen doet denken. Volgens hem is dit totaal niet bewezen. Het artikel zorgt voor grote opschudding, en de Commission on Narcotic Drugs (Interpol) en afgevaardigden van de Wereldgezondheidsorganisatie van de VN bemoeien zich ermee en haastten zich te zeggen dat het gebruik van cannabis wel degelijk gevaarlijk en schadelijk is voor de gezondheid. 

Het onderzoek dat daarna plaatsvindt wordt georganiseerd door het ministerie van Volksgezondheid en moet aantonen of cannabis al dan niet verslavend en schadelijk is. Het resultaat is niet positief en de Nederlandse overheid is in die tijd er volledig van overtuigt dat ‘dit verderfelijke genotsmiddel’ bestreden moet worden. 

Met deze strenge maatregelen en straffen kwam er ook de welbekende tegencultuur van de jaren ‘60. De vlaag van protest, strijd, overwinningen en verlies hebben geleid tot de tijd waar we ons momenteel in bevinden. 

Gelukkig begint het tij te keren en wordt het gebruik van cannabis meer en meer geaccepteerd. Ook de medicinale zijde van cannabis komt weer in de schijnwerpers met onderzoeken die plaatsvinden en laten zien dat de vele interessante inhoudsstoffen van cannabis, waaronder de cannabinoïden en terpenen, gunstig kunnen werken bij verschillende aandoeningen, waaronder bijvoorbeeld epilepsie en bijwerkingen van chemotherapie. Hoewel je nog zeker niet overal ter wereld rustig van een jointje kunt genieten, beginnen zelfs regeringsleiders in de westerse wereld toe te geven dat het wel erg dwaas is om dit ‘onkruid’ als de grootste boeman te blijven bestempelen. Misschien durven ze er nu zelfs voor uit te komen dat ze zelf ook wel eens genieten van onze groene vriendin. 

Bij Sirius vind je nu al jarenlang legaal al je benodigdheden om zelf je wiet te kweken en te gebruiken!

Eeuwenlange liefde voor cannabis

Zo ongeveer sinds het begin van de geschiedenis van de mens, speelt cannabis een belangrijke rol als gecultiveerd gewas. De bloemen van de vrouwelijke planten worden al eeuwenlang gebruikt als medicijn en genotsmiddel. Zo ver als 7000 jaar voor Christus kunnen we teruggaan om te zien dat toen al de verschillende toepassingsmogelijkheden van cannabis werden benut, bijvoorbeeld voor het fabriceren van textiel en touw. 

In 2008 ontdekten archeologen in Midden-Azië bijna een kilo cannabis in het graf van een oude sjamaan. Het graf dateert van 2700 jaar geleden. Nadat het materiaal grondig was onderzocht kon men concluderen dat deze menselijke culturen toen al cannabis cultiveerden voor spirituele, medicinale en psychoactieve doeleinden. Het genieten en gebruiken van deze plant werd op verschillende manieren gedaan. Voor dit blog richten we ons op hasj, een cannabisproduct met, uiteraard, een geschiedenis die teruggaat tot een ver verleden.

De herkomst van hasj

Laten we de Bijbel er eens bijnemen. Hierin wordt geschreven over een heilige olie, een geurige mix van verschillende ingrediënten, waaronder mirre, kaneel, cassia en olijfolie. Deze specerijen zouden samen een balsem vormen waarmee christenen zich insmeerden. Volgens verschillende onderzoekers zou ‘cassia’ een andere benaming voor cannabis zijn die toendertijd gebruikt werd. 

Het woord ‘hasj’ is afkomstig uit het Arabisch. De vertaling die het meest in de buurt komt van dit woord is ‘gras’, of ‘hooi’. Het woord ‘hashsha’ wil zeggen ‘het werd droog’ en hier is het waarschijnlijk van afgeleid. 
Het gebruik is al zodanig oud, dat de eerste gebruikers nog geen gebruik maakten van het schrift om dit te kunnen documenteren.

Introductie van hasj in het Westen

Hasj is een bewerkt cannabisproduct, waarbij voornamelijk de trichomen (de rijpe harsklieren die THC produceren) gebruikt worden. Een hoeveelheid bloemen van de vrouwelijke plant worden met behulp van verschillende extractiemethodes bewerkt, waardoor de trichomen gescheiden worden van de andere delen van de plant. Een veelgebruikte extractie methode is door gebruik te maken van een zeef in de vorm van een centrifuge, dit wordt ook wel een pollinator genoemd. De zeef wordt gevuld met de gedroogde bloemen. Door het ronddraaien van de centrifuge verkruimelen de bloemen en laten de kleine harsklieren los. Deze worden opgevangen en op die manier gescheiden van de rest van het plantmateriaal. Het poeder dat vervolgens overblijft is in principe klaar om gebruikt te worden. Meestal wordt het vervolgens geperst tot blokken, omdat dit gemakkelijker te vervoeren en te gebruiken is. Deze blokken kunnen zeer hard van structuur zijn, maar ook zeer zacht en kneedbaar. 

Toen Europeanen begin 18de eeuw het continent Afrika verkenden, kwamen ze algauw in contact met hasjisj. Vervolgens lieten Europese dokters hasj importeren voor onderzoek en werden in die tijd verschillende extractiemethoden geïntroduceerd en met behulp daarvan medicijnen en tincturen gemaakt. Aan het begin van de 19de eeuw was cannabis een ingrediënt dat veel gebruikt werd in de farmacie. Zoals eerder vermeld heeft de strenge regulering vanuit de Amerikaanse overheid gezorgt voor het verbod op cannabisproducten, waaronder hasj. 
 

Elena Ervaringsdeskundige (psychedelica, psychoactieve & medicinale planten), blogger, passie voor gezonde voeding

Elena studeert Biologische en Biodynamische landbouw omdat ze, naast psychedelica en psychoactieve & medicinale planten, ook een passie heeft voor gezonde voeding. Leren over het endocannabinoïde systeem en verschillende cannabinoïden en terpenen vindt ze super interessant.

Meer over Elena